Quỹ ESG là gì? Cách xây dựng, kiểm tra và đầu tư Quỹ ESG

Quỹ ESG là một thuật ngữ rộng dùng để mô tả các phương tiện đầu tư mà người quản lý quỹ áp dụng các tiêu chí về môi trường, xã hội và quản trị (ESG) trong việc xây dựng chiến lược và phân bổ tài sản. Các tiêu chí này giúp nhà đầu tư đánh giá không chỉ hiệu quả tài chính mà còn tác động xã hội và môi trường của các khoản đầu tư.

Nhà quản lý quỹ ESG sử dụng nhiều chiến lược đầu tư khác nhau như sàng lọc tiêu cực (loại bỏ các doanh nghiệp không đạt chuẩn ESG), đầu tư theo chủ đề (tập trung vào các lĩnh vực liên quan đến bền vững như năng lượng tái tạo), hoặc tích hợp ESG (xem xét các yếu tố ESG trong toàn bộ quá trình đầu tư). Tuy nhiên, sự đa dạng trong cách áp dụng khiến việc hiểu rõ thành phần của các quỹ ESG trở nên phức tạp.

Ba loại quỹ ESG phổ biến nhất bao gồm:

• Quỹ tương hỗ ESG: Quỹ được quản lý chuyên nghiệp và đa dạng hóa qua nhiều loại tài sản.
• Quỹ ETF ESG: Loại quỹ giao dịch trên sàn chứng khoán, cho phép mua bán linh hoạt với chi phí thấp.
• Quỹ chỉ số ESG: Quỹ theo dõi các doanh nghiệp có tiêu chí ESG vượt trội, giúp nhà đầu tư dễ dàng tham gia vào các khoản đầu tư bền vững.

1. Xây dựng Quỹ ESG

Các nhà quản lý quỹ ESG có nhiều phương pháp khác nhau để xây dựng danh mục đầu tư, từ việc sử dụng điểm ESG của bên thứ ba (do các tổ chức xếp hạng uy tín như ISS, CDP, hoặc MSCI cung cấp) đến việc áp dụng tiêu chí đánh giá nội bộ riêng. Mục tiêu chính của những phương pháp này là đảm bảo rằng các khoản đầu tư đều đạt được các tiêu chuẩn bền vững về môi trường, xã hội và quản trị.

Điểm ESG của bên thứ ba giúp nhà quản lý quỹ có cái nhìn tổng quan về các doanh nghiệp, xác định những doanh nghiệp nào tuân thủ hoặc vượt trội về các tiêu chí ESG. Tuy nhiên, nhiều quỹ ESG cũng phát triển các hệ thống tiêu chí riêng, nhằm tạo ra một danh mục đầu tư phù hợp với mục tiêu và triết lý đầu tư của quỹ.

Từ đó, quỹ ESG không chỉ giúp các nhà đầu tư đạt được lợi nhuận, mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững và có trách nhiệm đối với xã hội.

Mặc dù đây không phải là danh sách đầy đủ, nhưng một số ví dụ về các kỹ thuật đầu tư ESG như sau:

1.1. Kiểm tra tiêu cực:

Sàng lọc tiêu cực, hay còn gọi là loại trừ, là một kỹ thuật được sử dụng phổ biến trong các quỹ ESG nhằm loại bỏ những khoản đầu tư không đáp ứng các tiêu chí hoặc kỳ vọng về tính bền vững nhất định. Quá trình này thường dựa trên việc xác định những đặc điểm không mong muốn, sau đó sử dụng công cụ sàng lọc cổ phiếu (như Refinitiv hoặc Capital IQ) để loại trừ các khoản đầu tư không phù hợp.

Ví dụ về sàng lọc tiêu cực bao gồm:

• Loại bỏ toàn bộ mã SIC hoặc NAICS: Các doanh nghiệp thuộc một số ngành nghề nhất định, chẳng hạn như dầu khí, có thể bị loại bỏ hoàn toàn khỏi danh mục đầu tư.
• Loại trừ dựa trên điểm ESG: Các doanh nghiệp có điểm ESG bên ngoài dưới mức X (được xếp hạng bởi các tổ chức như Moody’s hoặc Sustainalytics) cũng sẽ không đủ điều kiện đầu tư.

Bằng cách áp dụng sàng lọc tiêu cực, các quỹ ESG đảm bảo rằng danh mục đầu tư của họ không chứa các khoản đầu tư có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, xã hội hoặc không đáp ứng các tiêu chuẩn quản trị tốt.

1.2. Kiểm tra tích cực:

Sàng lọc tích cực, hay còn gọi là bao gồm, là một phương pháp ngược lại với sàng lọc tiêu cực, trong đó các nhà phân tích và quản lý quỹ tập trung tìm kiếm những công ty có thành tích tốt nhất về các tiêu chí ESG (môi trường, xã hội và quản trị). Quá trình này thường sử dụng các công cụ và nền tảng phân tích chuyên sâu để đánh giá các công ty, từ đó xây dựng danh mục đầu tư.

Các nhà quản lý quỹ có thể sàng lọc để tìm kiếm:

• Điểm ESG cao nhất: Nhắm đến những công ty có điểm ESG tổng thể tốt nhất, thường được đánh giá bởi các cơ quan xếp hạng bên ngoài.
• Hiệu suất cao theo trụ cột cụ thể: Ví dụ, tập trung vào các công ty có thành tích nổi bật trong lĩnh vực xã hội (S), như đa dạng, công bằng và hòa nhập (DE&I), hoặc văn hóa doanh nghiệp.

Nhờ vào các công cụ phân tích và nền tảng thị trường vốn tiên tiến, các nhà phân tích có thể đi sâu vào các chi tiết quan trọng để xác định những chứng khoán tiềm năng, giúp tối ưu hóa các khoản đầu tư có tác động tích cực theo tiêu chí ESG.

2. Đầu tư theo chủ đề

Đầu tư theo chủ đề trong các quỹ ESG là khi người quản lý quỹ tập trung vào những xu hướng kinh tế vĩ mô dài hạn có khả năng thúc đẩy sự cải thiện về môi trường (E), xã hội (S), và quản trị (G). Thông qua việc xác định các chủ đề này, họ xây dựng chiến lược đầu tư hướng đến những công ty và lĩnh vực có tiềm năng phát triển bền vững, góp phần tạo ra những kết quả tích cực cho cả nhà đầu tư và xã hội.

BlackRock, một trong những tổ chức quản lý tài sản lớn nhất thế giới, đã tiên phong trong việc phổ biến khái niệm đầu tư theo chủ đề ESG. Bên cạnh việc sử dụng các công cụ sàng lọc, nhiều quỹ theo chủ đề cũng dựa trên các mô hình phân tích và tiêu chí độc quyền để chọn lọc và phân bổ tài sản, giúp tối ưu hóa lợi nhuận đầu tư trong khi vẫn duy trì cam kết với các tiêu chuẩn ESG.

3. Hiểu về Quỹ ESG

Vào năm 2022, các cơ quan quản lý tài chính trên toàn cầu, đặc biệt là tại Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu (EU), đã thực hiện những quy định chặt chẽ hơn về công bố thông tin liên quan đến việc xây dựng danh mục đầu tư ESG. Đây là một bước tiến nhằm ngăn chặn hành vi “greenwashing” – hành động đưa ra các tuyên bố ESG gây hiểu lầm hoặc phóng đại nhằm tạo ra hình ảnh bền vững không đúng với thực tế của quỹ.

Theo các quy định mới, việc công bố thông tin về hiệu suất của các quỹ ESG trở thành bắt buộc, giúp bảo vệ nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư bán lẻ. Điều này giúp họ dễ dàng đánh giá và so sánh hiệu quả thực tế của quỹ ESG với các quỹ truyền thống, giảm thiểu rủi ro từ những thông tin sai lệch hoặc không rõ ràng từ nhà quản lý quỹ.

4. Quỹ tương hỗ ESG

Quỹ tương hỗ ESG là một loại quỹ đầu tư được quản lý chuyên nghiệp, bao gồm các cổ phiếu và trái phiếu được lựa chọn dựa trên các tiêu chí về môi trường, xã hội và quản trị (ESG). Đặc điểm nổi bật của quỹ này là việc xây dựng danh mục đầu tư không chỉ chú trọng đến lợi nhuận mà còn đến tác động tích cực đến xã hội và môi trường.

Một trong những lợi ích lớn nhất của quỹ tương hỗ ESG là khả năng đa dạng hóa. Nhà đầu tư có thể tiếp cận nhiều loại tài sản khác nhau trong cùng một quỹ, giúp giảm thiểu rủi ro và tăng cường tiềm năng sinh lời. Bên cạnh đó, quỹ cũng cung cấp thanh khoản cao, cho phép nhà đầu tư dễ dàng giao dịch và rút vốn khi cần thiết.

Ngoài ra, các quỹ tương hỗ ESG phải tuân thủ các quy định công bố thông tin chặt chẽ, tương tự như các công ty niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán. Điều này đảm bảo rằng hiệu suất hoạt động của quỹ và các thông tin liên quan được công khai, giúp nhà đầu tư có cơ sở để đưa ra quyết định đầu tư thông minh và chính xác hơn.

5. Quỹ ETF ESG

Quỹ giao dịch trao đổi ESG (ETF) tương tự như quỹ tương hỗ ở chỗ chúng chứa nhiều loại cổ phiếu, trái phiếu và các công cụ tài chính khác tập trung vào ESG. Tuy nhiên, không giống như quỹ tương hỗ (được mua và bán từ bên phát hành), ETF được giao dịch tự do trên các sàn giao dịch chứng khoán.

Nhìn chung, ETF có xu hướng tính phí thấp hơn, bao gồm cả MER (tỷ lệ chi phí quản lý) , so với quỹ tương hỗ.

6. Quỹ chỉ số ESG

Quỹ chỉ số ESG là một loại quỹ tương hỗ ESG. Trong khi quỹ tương hỗ ESG được quản lý tích cực bởi một nhà quản lý danh mục đầu tư, quỹ chỉ số ESG theo dõi thụ động các công ty tập trung vào ESG giao dịch trên một chỉ số, chẳng hạn như S&P 500.  

Ví dụ về quỹ chỉ số ESG bao gồm Quỹ chỉ số xã hội FTSE của Vanguard (VFTAX) và Quỹ chỉ số bền vững Hoa Kỳ Fidelity (FITLX). 

7. ESG & Cộng đồng nhà phân tích

Cho dù là xây dựng quỹ ESG hay đánh giá hiệu suất của quỹ để đưa vào danh mục đầu tư của khách hàng, nhà phân tích tài chính phải có khả năng trình bày rõ ràng những điều sau:

• Chiến lược đầu tư của quỹ là gì?
• Những vấn đề ESG nào đang được đưa vào quy trình và chúng được đo lường như thế nào?
• Tiêu chí ESG giúp giảm thiểu rủi ro và/hoặc tạo ra giá trị ở cấp độ quỹ như thế nào?

Khi các chuyên gia tài chính không hiểu luận điểm hoặc tiêu chí đầu tư, họ có nguy cơ tiếp tục vấn đề tẩy xanh đang diễn ra. 

Các yêu cầu và quy định về công bố ESG dự kiến ​​sẽ trở nên nghiêm ngặt hơn chứ không phải ít hơn. Có khả năng sẽ tăng mức độ nghiêm ngặt trong thẩm định của nhà đầu tư đối với các quỹ được gắn nhãn ESG và việc xây dựng chúng.

Nguồn tham khảo: https://corporatefinanceinstitute.com/resources/esg/esg-fund/